بررسی تاثیر سیکلهای تغذیه بر شاخصهای رشد و تکثیر گیاه نیشکر در مینی بیوراکتور تناوبی

ریزازدیادی در سطح وسیع یا درحد تجاری علیرغم دارا بودن مزایای فراوان نسبت به روش های کلاسیک تکثیر با مشکلات متعددی از جمله هزینه های بالای تولید همراه است. کاربرد بیوراکتورهای گیاهی در ریزازدیادی گیاهان می تواند این هزینه ها را کاهش داده و از نظر اقتصادی آن را توجیه پذیر نماید. هدف از اجرای این پروژه تکثیر نیشکر در مینی بیوراکتور تناوبی و بررسی تاثیر سیکل های تغذیه بر شاخص های ریزازدیادی گیاه نیشکر می باشد. این آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی با اعمال تیمار سیکل های تغذیه ای (یکبار، سه بار و شش بار تغذیه در شبانه روز) در سه تکرار انجام شد. در این پروژه ابتدا اثر غلظت های مختلف محیط کشت ms (1، 1/2، 1/4) و دو نوع محیط کشت جامد و مایع بر شاخصهای ریزازدیادی در سه رقم نیشکر(cp48، cp57 و cp69) مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که بیشترین افزایش شاخصهای ریزازدیادی و رشد از قبیل: تعداد جوانه های جانبی، وزن تر و وزن خشک و طول ساقه مربوط به غلظت کامل محیط کشت ms و محیط مایع و رقم cp48 می باشد. اثر تیمارهای هورمونی bap (1، 2 و 3) میلی گرم بر لیتر و naa (2/0 میلی گرم بر لیتر) بر شاخص های ریزازدیادی رقم cp48 در محیط کشت ms جامد و مایع در شرایط درون شیشه نیز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که که بیشترین میزان شاخصهای ریزازدیادی رقم cp48 در محیط کشت ms مایع حاوی 3 میلی گرم بر لیتر bap و 2/0 میلی گرم بر لیتر naa به دست می آید. همچنین گیاهچه های حاصل از کشت جوانه های جانبی و انتهایی نیشکر رقم cp48 در شرایط درون شیشه ای با محیط غذایی پایه ms حاوی 3 میلی گرم بر لیتر bap و2/0 میلی گرم بر لیتر naa به صورت مایع برای تکثیر در بیوراکتور مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که تعداد جوانه، وزن تر، وزن خشک و همچنین میزان کلروفیل گیاه در مینی بیوراکتور تناوبی با سیکل تغذیه سه بار در شبانه روز نسبت به دو سیکل دیگر بیشتر می باشد، ولی بیشترین ارتفاع گیاهچه ها در سیکل تغذیه شش بار در شبانه روز مشاهده شد. بطور کلی در روش سیکل تغذیه در بیوراکتور هرچه تعداد دفعات تغذیه در شبانه روز کمتر باشد، گیاهچه های حاصل به اتوتروفی نزدیک تر شده و در نتیجه سرعت سازگاری آنها با شرایط طبیعی نیز افزایش می یابد. تاثیر نانواکسید روی نیز در دو محیط کشت جامد و مایع بر شاخصهای ریزازدیادی و میزان کلروفیل رقم cp48 بررسی گردید و نتایج حاصل از آن نشان داد که بیشترین افزایش شاخصهای ریزازدیادی رقم cp48 مربوط به غلظت ppb 100 نانواکسید روی و محیط مایع می باشد. تاثیر نانواکسید روی بر شاخصهای ریزازدیادی رقم cp48 در مینی بیوراکتور تناوبی نشان داد که نانواکسید روی باعث کاهش شاخصهای ریزازدیادی گیاه نیشکر رقم cp48 می شود. به طور کلی غوطه ور شدن گیاه نیشکر در مینی بیوراکتور تناوبی باعث جذب بیشتر نانواکسید روی به درون گیاه و سمیت برای گیاه می-شود. بنابراین به نظر می رسد که استفاده از بیوراکتور تناوبی با سیکل تغذیه ای سه بار در شبانه روز و تیمار هورمونی (3mg/l bap)/(0.2mg/l naa) برای تکثیر نیشکر در شرایط درون شیشه مناسب می باشد.